Araştırma ve yazı:

Kibele'nin adını duyduğunuzu düşünüyorum. Büyük olasılıkla onun Ana Tanrıça olduğunu da bilmektesiniz. Ancak bence onun bir dans-sever tanrıça olduğunu, daha ötesi, ona sadece orjilerle değil, dans ederek de tapınıldığını duymadığınızı düşünmekteyim. Dizi yazının bu bölümünde Kibele'nin bu daha az tanınan yanı üzerinde duracağız.

Kibele, dans sever bir tanrıçadır diyerek başlayalım.

Nonnus, Dionysiaca 14. 247
Dans tutkunu Rheia'nın huzurlu bölgeleri…

Önceki bölümlerden anımsayacağınız gibi Yunanlılar Kibele'ye Rhea demektedirler ve söz edilen bölge -yine önceki bölümlerde tanıdığımız- Frigya'dır.

Diğer iki ünlü dans tanrısından biri olan Şiva, kendisi dans eden; Dionysos ise kendi dans etse de, daha çok tapınıcılarını dans ettiren bir tanrıdır. Kibele ise kendisi dans eden bir tanrıça değildir. Onun tapımında dans eden unsur inancın baş tanrısı (tanrıçası) değil, sadece tapınıcılar, hatta bundan da öte, ruhban sınıftır. Kibele inancında dans etmek, öncelikle din adamlarının eylemidir.

Frigya'da bulunan ve Kibele'nin tek ve ilk kutsal kenti olan Pessinus'ta yer alan iki baş rahip dahil, tüm papazlar dansçıdır. Onlara gallus denir. Ovidius'a göre isimlerini Frigya'da yer alan Gallus nehrinden almaktadırlar. (Ovidius - Fasti IV.9)

İlginçtir; Dionysos'un dansçıları -bakkhantlar- kadındır. Kibele'nin dansçıları ise -genelde- erkektir. Din adamlarından öte, onun kim ya da ne oldukları açıkça anlaşılamayan Koribant adlı erkek dansçıları vardır. Koribantllar ellerinde kalkanlar, başlarında sorguçlu metal savaş başlıkları ile dans ederler. Yaptıkları dans genelde savaş dansını andırır. Ancak çırılçıplaktırlar.

(Editörün notu: Janus'u pagan dansçı olarak izlemek isterseniz Pagan Dancer adlı sitesini ziyaret edebilirsiniz.)

Kibele, kendi dans etmekten çok, tapınıcılarının dansının müziğini var eden ve yöneten bir tanrıçadır.

Onun sevdiği müziğin (ya da şarkısının) içeriğini aşağıdaki ilahiden öğrenebiliriz.

Homeric Hymn, XIV - Tanrıların Anasına (Google çeviremediği için çeviri bana aittir.)
Berrak sesli Muse, büyük Zeus'un kızı; benim için, çıngırakların ve davulların sesinden, flüt sesinden, kurtların ve ateşli gözlü aslanların haykırışlarından; ve yankı dolu tepelerde, ve ormanlardaki uğrak yerlerinde mutlu olan tüm Tanrıların ve tüm ölümlülerin annesinin şarkısını söyle; (..)

[Orijinal metin.
XIII. TO THE MOTHER OF THE GODS
Sing for me, clear-voiced Muse, daughter of great Zeus, the mother of all Gods and all mortals, who is glad in the sound of rattles and drums, and in the noise of flutes, and in the cry of wolves and fiery-eyed lions, and in the echoing hills, and the woodland haunts; even so hail to thee and to Goddesses all in my song. ]

Görüldüğü gibi bu metin bize yapılan müzikte çıngıraklar, davullar ve flüt olduğunu söylemekte.