Araştırma ve yazı:

Yakın zamana kadar çoğu bilim adamı hareket ve duruşun beynin stres sistemi ile bir ilgisi olmadığını iddia etmiştir. Genel inanış strese neden olan "adrenalin salınımı sistemi"nin sadece beynin soyut düşünce ve karar vermeyle ilgili olan kısımları tarafından kontrol edildiği yönündedir. Bu yüzden bedenin belli bir disiplin içinde hareket etmesinin (örneğin yoga, pilates, hatta göbek dansı) stresi azalttığı teorisi bilim dünyasında karşılık bulamamıştır.

Pittsburgh Üniversitesi beyin enstitüsü bilimsel direktörü ve nörobilimci Peter Strick ve iki ortak yazarı ise yayınladıkları raporda hareket ve stres arasında bilinen ve sanılandan daha derin bir ilişki olduğunu ortaya koymuşlardır. Strick ve ekibinin ortaya çıkarttığı gerçek şudur: Beynin fiziksel aktiviteyi kontrol eden kısımları ile stresi kontrol eden kısımları arasında çok net bir bağlantı vardır. Stres tepkimiz, beynin 'düşünme' kısmından daha fazlası tarafından (hareket sistemi tarafından da) kontrol edilmektedir. Bilimsel bir anlatım ile: Serebral korteks, adrenal medullayı etkilemektedir ve arada karmaşık bir bağlantı ağı bulunmaktadır.

Konuyu biraz açmaya adrenal medulla'dan başlayalım.

Adrenal bezimiz böbreklerimizin hemen üstünde, adrenalin olarak da bilinen epinefrin de dahil olmak üzere çeşitli hormonlar üreten bir oluşumdur. Bu bez, önemli bir tehditle karşılaştığımızda "savaşmak, kaçmak veya donmak" şeklinde tepki verdiren adrenalin hormonunu salgılar. Adrenal bezlerin iç kısmına ise adrenal medulla adı verilir.

Serebral kortekse gelelim.

Beyin; beyin (cerebrum/serebrum), beyincik (cerebellum/serebellum) ve beyin sapı olmak üzere 3 kısımdan oluşur. Bu yüzden "serebral", beyin de denilen beynin en büyük kısmı ile ilgili demektir. Korteks ise "zar" manasındadır. Yani serebral korteks, beynin en büyük kısmını kaplayan, gri renkli zar da denilebilecek bir yapıdır. Serebral korteksin görevi ise dil, bellek, muhakeme, düşünme, öğrenme, karar verme, duygu, zeka ve kişilik gibi üst düzey işlemleri yönetmektir.

Hareket konusuna ilerleyelim.

Bedensel hareketi meydana getiren eylem -basit bir anlatımla- beynin, sinir sistemi (sinirler ve omurilik) aracılığı ile kaslara elektrik sinyalleri yollamasıdır.

Bu konuyu biraz açalım.

Sinir sistemi olan canlılarda istemli (iradi), otomatik yapılan hareketler ve refleksleri meydana getiren sisteme "motor sistem" denir. (Nöroloji ve fizyolojide motor, hareketi meydana getiren kas, sinir veya merkeze verilen addır.) Motor sistem kas dokularıyla sinir bağlantılarını içerir ve beyinde "motor korteks"tedir. Motor korteks ise serebral kortekste yer alır.

Yukarıda söz ettiğim rapor ise motor korteksi içeren serebral korteksin adrenal medullayı (yani adrenalin sistemini) etkilediğini ortaya çıkartmıştır! Bu demektir ki, beyindeki motor alanlar (bedeni hareket ettiren alanlar) ile stresi (ya da kaç/savaş davranışını) var eden adrenal bezler bağlantılıdır! Kaslarımızı kontrol eden kısımlar, adrenal medullaya sinyaller göndermekte, bir anlamda onu yönetmektedirler!

Raporun ikinci önemli bölümü ise söz konusu sinyaller ve bazı beden bölgeleri arasındaki bağlantı ile ilgilidir.

Şimdi de bu konuyu açalım.

Beynin motor korteksinde, insan vücudunun bir haritası vardır. Yüz, kol ve bacak bölgesine karşılık gelen alanların yanı sıra "core kaslarını" kontrol eden bir bölge de bulunmaktadır. Core kaslar, vücudunuzun merkezi kısmıdır; pelvik bölgeyi, beli, kalçaları ve karnı içerir. Rapor, motor korteksteki adrenal medullayı kontrol eden nöronların çoğunun bu "core kas" kısmında bulunmakta olduğunu göstermiştir.

Strick raporunda bulgularına dayanarak -kollar ve bacaklara ek olarak- core bölgedeki kasları da çalıştırmanın stresi (savaş ya da kaç tepkisini) modüle ettiğini söylemektedir.

Bu demektir ki pelvis, bel ve kalçalardaki hareket, stresi azaltma üzerinde etkindir. Bu nedenle stresi en azaltan bölge olan core bölgeyi en fazla hareket ettiren göbek dansı eyleminin önemli ortaya çıkmaktadır.

[Erkeklere gülmeyi, dans etmeyi, ağlamayı ve göbek atmayı (oryantal dansı) yasaklayan, ama savaşmaya yönelten "şey"in (ona inançlı kişiler Şeytan, inançsız kişiler "bazı erkekelerin var ettiği kültürel kurallar" diyebilir) nasıl bir enerji olduğu bilim sayesinde daha da ortaya çıkmaktadır.
]

Strick: "Nasıl hareket ettiğimiz, düşündüğümüz ve hissettiğimiz arasında açık bir bağlantı var. Duruşu kontrol eden kaslar, yani core kaslarımız, stresle ilgili bir bez üzerinde etkiye sahip. Bu bağlantı, yoga ve pilates gibi egzersizler yoluyla stresin kontrolü için sinirsel bir alt yapı sağlamakta."

[Core kaslardan bu kadar söz edip, işin içine oryantal dansı sokmamak batılılar ve oryantal dans arasındaki uzaklığı göstermekte olabilir. Biz Türkler ve doğulular bu raporu hak ettiği şekilde yorumlayabiliriz diye düşünüyorum.
]

Toparlayalım:

• Beyinde hareketi kontrol eden motor korteks, stresi kontrol eden adrenal bezi kontrol etmektedir.

• Beynimizin core kas kısmını kontrol eden bölümü de doğrudan buraya bağlıdır.

• Hareket, egzersiz (hatta kalça hareketleri, yani core kasları gevşeten egzersizler) olumsuz duygular ve negatif psikolojik yapı ile başa çıkmakta; stresi dağıtmakta; 722 sistemi bakış açısı ile PE envoke ettirmektedir.